شیوع آلودگی لیشمانیایی در فون جوندگان منطقه ترکمن صحرای ایران

چکیده زمینه و هدف: با توجه به اندمیک بودن بیماری لیشمانیوز در منطقه ترکمن­صحرا ، در این مطالعه گونه­های جوندگان و نیز احتمال آلوده بودن آن­ها به انگل لیشمانیا، در نواحی روستایی این منطقه مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: این مطالعه توصیفی در سال 1392 روی جوندگان سه ناحیه گنبد، بندر­ترکمن و گمیشان منطقه ترکمن­صحرا انجام شد. تعداد 73 جونده با استفاده از تله­های زنده­گیر صید شدند. پس از انتقال آنها به آزمایشگاه، متعاقب بیهوشی، مشخصات مرفومتریک آنها اندازه­گیری گردید. جهت تشخیص آﻟﻮدﮔﻲ ﻟﻴﺸﻤﺎﻧﻴﺎﻳﻲ، از ﮔﻮش هر ﺟﻮﻧﺪه لام­هایی به روش سمباده­زنی ﺗﻬﻴﻪ و بعد از رنگ آمیزی با گیمسا به روش میکروسکوپی ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ. یافته­ها: از تعداد 73 جونده صید شده موش خانگی با 12/67% (49 سر)، موش قهوه­ای  با 91/21% (16 عدد) و جرد لیبی با 95/10% (8 سر) به ترتیب فراوان­ترین جوندگان را شامل می­شدند که 06/15% (11سر) آنها آلوده به انگل لیشمانیا بوده­اند. نتیجه گیری: با توجه به میزان آلودگی، خطر انتقال لیشمانیوز جلدی در ناحیه مورد مطالعه وجود دارد. کلید واژه­ها: جوندگان، لیشمانیوز جلدی، ترکمن­صحرا، جرد، موش خانگی، موش قهوه­ای